Złoto we Francji

 

Gallia Aurifera

Złoto we Francji wydobywa się z nurtów wód. Możliwe jest rozróżnienie trzech złotonośnych sektorów ważnych przez ich rozpiętość i bogactwo złóż. Są to Pireneje, południowo-wschodni brzeg masywu Centralnego i Masyw Armorykański (Armoryka to celtycka nazwa Bretanii). Do tych wielkich dystryktów, należy dodać teren Limousin, kilka rzek z terenów wygasłych wulkanów: Puy-de-Dôme, Cantal, a także równinę Renu i in. We Francji, płukanie piasku rzecznego praktykowano już w antyku i średniowieczu. Kontynuowano je aż do XVIII wieku. Natomiast od 1975 roku wydobywanie złota odrodziło się w formie aktywnego spędzania wolnego czasu.
Nieco historii
antyk: intensywne wydobywanie
Wydaje się, że złote bogactwo Galów było jedną z przyczyn inwazji Rzymian około 2 tysięcy lat temu.
Pisma wielu pisarzy antycznych (Strabon, Pliniusz, Possidonios...) świadczą o dobrobycie „gallia aurifera”. Jednak ślady antycznych wykopalisk galicyjskich, tak często wspominane, są trudne do precyzyjnego zlokalizowania. Ostatnie badania archeologiczne udowodniły, że 400 lat przed naszą erą Galowie drążyli podziemia Limousin w poszukiwaniu metali szlachetnych. W Pirenejach, blisko Cambo i regionie Les Aldudes, istnieją liczne miejsca, które wydają się być śladami eksploatacji antycznej.
średniowiecze: wielka tajemnica
Posiadamy niewiele informacji o eksploatacji złota w tej epoce. Płukanie piasku rzecznego podobno istniało i było rozwijane głównie wzdłuż Renu, w Alpach, Pirenejach i Limousin. Wydaje się, że po upadku Imperium Rzymskiego, eksploatacja totalnie obumarła. Przyczyny nadal pozostają tajemnicą.
od XV do XVIII wieku
Na ten okres datuje się pierwsze akty, dekrety i dokumenty pisane dotyczące wydobycia i legalizujące tą działalność. W tych wiekach aktywność wydobywania osiągnęła swoje apogeum wzdłuż Renu, Rodanu i ich dopływów, w regionie Cévennes i w Pirenejach. Według historyków, zbieranie ziarenek złota pozostawało dodatkowym źródłem dochodu, pozwalającym owczarzom, rolnikom i rybakom wzbogacić swoje sakiewki.
XIX wiek: zanik poszukiwaczy
Do 1810 roku, czyli do wprowadzenia w życie prawa dla kopalń i kamieniołomów, poszukiwacze złota pracowali pod kierownictwem królewskich urzędników. Zarządca skarbu królewskiego był posiadaczem pewnych przywilejów, które pozwalały mu wybrać złoża i wykorzystać je nawet bez zgody właściciela miejsca.
Prawo z 1810 roku zlikwidowało stanowiska urzędników, a zgoda na eksploatacjęzależała teraz od właścicieli nadbrzeża złotonośnych wód. Z tego powodu wielu nielegalnych poszukiwaczy złota bezlitośnie wypędzono.
Mimo dużego zainteresowania poszukiwaniem złota napływowego, ta aktywnośćpozostawała w sferze indywidualnych potrzeb. Stąd znikanie poszukiwaczy. Uważa się, że indywidualna produkcja poszukiwaczy z rzek Gardon czy Cčze wynosila około dwóch, trzech gramów dziennie.Tego typu poszukiwacze egzystowali jeszcze przez kilka lat, ale zniknęli na początku XX wieku.
XX wiek: odrodzenie przemysłu kopalnianego i rozwój poszukiwania złota jako formy spędzania wolnego czasu
Początek XX wieku to we Francji odkrycie i eksploatacja wielu złóżzłotonośnych (kopalnie La Lucette, La Belliere, Le Châtelet, Salsigne, Chéni, ...). To wznowienie złotej aktywności spowodowało kilka prób eksploatacji na skalę przemysłową: w le Gard, l’Aričge, la Dodogne i le Morbihan. Mimo bogactwa zlota, francuskie złoża napływowe były ograniczone małą objętością i rozprzestrzenieniem. Nie powodowały dochodowości instalacji przemysłowych i podobnie jak inne próby wydobycia, wykazywały straty.
lata 70.XX w: rozkwit
W latach 70., towarzyszymy rozkwitowi poszukiwania złota we Francji. Jean-Claude Lefaucheur, były dziennikarz, spróbował żyć ze złotego żniwa wydobytego z długiej rzeki Salat (l’Ariege), później z le Gard. Jego eksperyment powiódł się. Lefaucheur napisał książkę relacjonującą jego historię -„Poszukiwacz złota we Francji” - która spowodowała małą gorączkę złota.
W tym samym czasie, kilka osób, głównie kolekcjonerów minerałów, zwróciło się w kierunku poszukiwania minerałów napływowych, w tym oczywiście złota. Nieliczni pracowali indywidualnie w regionie, bez rozgłosu, dla własnej przyjemności. Bardzo szybko ta oryginalna aktywność została uznana za ciekawy sposób spędzania niedzielnego popołudnia i osiągnęła duży zasięg. Kiedy niektórzy traktowali poszukiwanie złota jako świetną formę spędzanie wolnego czasu, inni próbowali uczynić z tego profesję.
W 1986 roku w Saint-Girons (rzeka l’Aričge) zorganizowano pierwsze mistrzostwa Francji w poszukiwaniu zlota. Od tego roku zaczęły formować się liczne stowarzyszenia, które dały początek La Fédération Française d’Orpaillage (FFOR) powstałej w 1988 roku.
W tym samym roku FFOR z pomocą Goldplanning World Associacion zorganizowało mistrzostwa świata w szukaniu złota, które odbyły się we Foix (l’Aričge). Od tego momentu we Francji powstało 9 regionalnych towarzystw, a w 2000 roku FFOR liczyło już około 250 poszukiwaczy złota i prawie 350 osób praktykujących tę formę aktywności.
Poszukiwacze-amatorzy pochodzą z różnych środowisk zawodowych i społecznych, reprezentują wszystkie przedziały wiekowe z silną grupą 30- i 50-latków. Wszyscy mają tylko jeden cel: czerpać przyjemność z szukania złota.
dzisiaj
Kilku poszukiwaczy próbuje żyć z wydobywania złota. W zgodzie z właścicielamiżwirowni nowi poszukiwacze zainwestowali w instalację płukania piasku, które pozwolają chwytać część złota zawartego w rzece. Ta nieco kosztowna metoda pozwala czasem zrealizować kilka dobrych zbiorów (kilkanaście gramów tygodniowo) w najbogatszych rzekach (w Pirenejach, Rodanie, Renie, ...).
Aspekt ustawodawczy
Amatorskie poszukiwanie złota uznane jest za formę poszukiwania odkrywkowego. Podporządkowane jest kodeksowi górniczemu. Od poszukiwacza wymaga się:
- deklaracji prefektury precyzując okresy i bieg badanych wód
- pisemnej zgody na poszukiwania właściciela biegu rzeki (stan dla wód prywatnych)
- Zgoda administracyjna na dysponowanie produktami poszukiwań (artykuł 8 kodeksu górniczego). Teoretycznie poszukiwacz powinien posiadać też zgodę prefekta na sprzedaż swojego łupu.
Przyszłość tej pasjonującej aktywności jest niepewna z powodu wielu nałożonych praw. Jednak te obostrzenia są niezbędne, by ochronić środowisko naturalne. Istnieje więc nakaz respektowania tego delikatnego środowiska, respektowania reguł obowiązujących w danym regionie, szczególnie w regionie l’Aričge i pewnych chronionych strefach, w nieprzestrzeganie kodeksu grozi aresztem. W przypadku regionu l’Aričge niezbędna jest zgoda prefektury z precyzyjnym określeniem miejsca poszukiwań. Stosowanie maszyn motoryzowanych (pomp, pogłębiarek) jest ostro zabronione.
Współzawodnictwo z poszukiwaniu złota
Od około 20 lat trwa na całym świecie współzawodnictwo w poszukiwaniu złota w formie mistrzostw narodowych i międzynarodowych. Chodzi o konkurs zręczności, który nagradza poszukiwacza najbardziej zwinnego w sztuce posługiwania się miskąlub innymi narzędziami. Organizacja mistrzostw i ich reguły zdefiniowane sąprzez Goldpaning World Association - instancję światową, której siedziba znajduje się w Tankavaara w Finlandii. To właśnie Finowie zorganizowali pierwsze tego rodzaju zawody, które od tego czasu stały się bardzo popularne i rozprzestrzeniły się na cały świat. Odbywają się wszędzie, gdzie poszukuje się złota, amatorsko czy profesjonalnie.